Zakładowy Plan Kont

Zakładowy plan kont

Przypomnijmy (art. 10, ustęp 1, pkt. 3a ustawy o rachunkowości), że częścią polityki rachunkowości firmy jest zakładowy plan kont. W księgowości funkcjonują dwa podobne pojęcia: wzorcowy plan kont, zakładowy plan kont, pomiędzy którymi są jednak pewne różnice.

Konto księgowe

Konto księgowe jest podstawowym urządzeniem księgowym, które służy do zapisu zmian m.in. w stanie aktywów lub pasywów, przychodów i kosztów firmy. Na koncie zapisuje się wartościowo (czasem ilościowo) stan początkowy składnika aktywów lub pasywów, przychodów lub kosztów, zmiany stanu powiązane z dokonanymi operacjami gospodarczymi w firmie oraz stan końcowy zaewidencjonowanych wartości na koniec określonego okresu sprawozdawczego. Plan kont to fundament, na którym bazuje praca działu księgowego w firmie.

Plan kont

Plan kont (wzorcowy lub zakładowy) - to pogrupowany według określonych kryteriów wykaz symboli i nazw kont przeznaczonych do rejestrowania operacji gospodarczych w jednostce. Integralną częścią planu jest komentarz, z którego wynika rodzaj zdarzeń (operacji), które są ewidencjonowane.

Wzorcowy plan kont

Plany kont są często do siebie podobne w jednostkach o różnym profilu działalności (np. produkcyjnym, handlowym, usługowym), choć formalnie nie ma takiej konieczności. Podobieństwa planów kont wynikają przede wszystkim z faktu, że większość księgowych przy ich tworzeniu posługuje się wzorcowymi planami kont dostępnymi w publikacjach o tematyce z zakresu rachunkowości, dostosowując wzorzec do potrzeb jednostki gospodarczej.

Zakładowy plan kont

Zakładowy plan kont to formalny dokument, będący integralną częścią systemu księgowego, który ma obowiązek posiadać i stosować każda jednostka prowadząca księgi rachunkowe.

Zawiera on spis wewnętrznych numerów kont firmy oraz ustalenia dotyczące zasady księgowania na tych kontach wszystkich operacji, które mogą wydarzyć się w toku działalności gospodarczej firm, z uwzględnieniem profilu. Zatem zakładowy plan kont powinien być przystosowany do bieżącego prowadzenia rachunkowości przez jednostkę.

Oznacza to, że może obejmować jedynie te konta, które są potrzebne do ewidencjonowania operacji gospodarczych, które według przewidywań, prognoz mogą wystąpić w trakcie roku obrotowego. Oczywiście rozwiązania ewidencyjne mogą uwzględniać dłuższy horyzont czasowy i planowane zmiany po zakończeniu roku obrotowego, np. w wyniku rozszerzenia zakresu działalności, zmian organizacyjnych (przekształcenia formy prawnej jednostki, itp.).

Z ustawy o rachunkowości wynika, że Minister właściwy do spraw finansów publicznych może określić w drodze rozporządzenia wzorcowe plany kont dla tzw. „pozostałych jednostek gospodarczych” (art. 83, ustęp 2, pkt. 6). Firmy mogą również opracować własny zakładowy plan kont w oparciu o dostępne wzorcowe plany kont publikowane w literaturze fachowej.

Kto jest odpowiedzialny za wprowadzenie zakładowego planu kont?

Warto pamiętać, że to kierownik jednostki ponosi odpowiedzialność dotyczącą przestrzegania przepisów ustawy o rachunkowości. Zatem, biorąc pod uwagę artykuł 4, ustęp 5 ustawy, kierownik jednostki ustala lub modyfikuje zakładowe plany kont, chociaż zazwyczaj zadanie to powierza księgowemu. Kierownik może przyjąć wzorcowy plan kont za obowiązujący w całej rozciągłości (art. 83, ustęp 1 ustawy). Praktyka wynikająca z pracy księgowych wskazuje, że należy jednak dokonać jego modyfikacji uwzględniając specyfikę działalności jednostki lub też opracować własny zakładowy plan kont. Odpowiednie jego zorganizowanie jest elementem niezbędnym do wdrożenia w firmie rozwiązań controllingowych, realizacji budżetu.

Program księgowości internetowej mKsiegowa.pl posiada mechanizmy pozwalające na wprowadzenie Zakładowego Planu Kont. Ponadto, każda nowa firma rozpoczynająca korzystanie z programu otrzyma w pakiecie Wzorcowy Plan Kont.