Księgowanie dopłat udziałowców spółki z o.o.

Kiedy stosujemy dopłaty do kapitału?

Jednym ze sposobów na dofinansowanie bieżącej działalności spółki lub zdobycie środków na dokonanie zakupów inwestycyjnych, czyli zwiększanie zasobów majątkowych jest dopłata do kapitału własnego spółki dokonana przez wspólników. Nie należy mylić instytucji dopłat do kapitału z podwyższeniem kapitału zakładowego. Zgodnie § 2, art. 257 k.s.h. istnieją dwie możliwości podwyższenia kapitału zakładowego spółki z o. o., tzn. poprzez podwyższenie wartości nominalnej dotychczasowych udziałów lub ustanowienie nowych.

Natomiast artykuły od 177 do 179 k.s.h. regulują kwestie dopłat wnoszonych przez wspólników. Umowa spółki jest jedynym źródłem, w którym może być wprowadzony obowiązek dopłat. Dopłaty najlepiej przewidzieć już na etapie zawiązywania spółki i ustalania zapisów umowy.

Zgodnie z k.s.h.:

• umowa spółki może zobowiązywać wspólników do dopłat w granicach liczbowo oznaczonej wysokości w stosunku do udziału, które powinny być nakładane i uiszczane przez wspólników równomiernie w stosunku do ich udziałów;
• wysokość i terminy dopłat oznaczane są uchwałą wspólników;
• jeżeli wspólnik nie uiścił dopłaty w ustalonym terminie, to ciąży na nim obowiązek zapłaty odsetek ustawowych, przy czym spółka może również żądać naprawienia szkody wynikłej ze zwłoki;
• dopłaty mogą być zwracane wspólnikom, jeżeli nie są wymagane na pokrycie straty wykazanej w sprawozdaniu finansowym;
• zwrot dopłat powinien być dokonany równomiernie wszystkim wspólnikom, a zwróconych dopłat nie uwzględnia się przy ewentualnym żądaniu nowych.

Sposób ujęcia dopłat w ewidencji księgowej

O sposobie ujęcia dopłat w ewidencji księgowej mówi art. 36, ust. 2e Ustawy o rachunkowości. W przypadku powzięcia uchwały wspólników spółki z o. o. określającej termin i wysokość dopłat, równowartość dopłat ujmuje się w odrębnej pozycji pasywów bilansu (kapitał rezerwowy z dopłat wspólników) i wykazuje się, jako składnik kapitału własnego dopóty, dopóki ten nie zostanie użyty w sposób uzasadniający jego odpisanie.

Natomiast uchwalone, lecz niewniesione dopłaty wykazuje się w dodatkowej pozycji kapitałów własnych, jako Należne dopłaty na poczet kapitału rezerwowego (wielkość ujemna). Zatem wniesione, a niezwrócone dopłaty będą stanowiły element kapitału własnego i będą wykazywane w bilansie spółki, jako kapitał rezerwowy z dopłat wspólników. W spółce akcyjnej kapitał rezerwowy tworzony jest obowiązkowo, a w spółce z o. o. obowiązek taki nie istnieje. Może jednak zdarzyć się, że wystąpi konieczność dopłat i wtedy kapitał rezerwowy jest tworzony w oparciu o regulacje opisane powyżej.

Dopłaty, a przychód podatkowy

Dopłaty wnoszone do spółki z o. o. nie są jej przychodem podatkowym, ale tylko wówczas, gdy są wniesione w trybie i na zasadach określonych w k.s.h..

Należy pamiętać, że od dopłat wniesionych przez wspólników do spółki z o. o. istnieje obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1, ust. 3 pkt. 2 Ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Obowiązek ten powstaje z chwilą podjęcia uchwały o wniesieniu dopłat. Podstawę opodatkowania stanowi kwota dopłat, a stawka podatku wynosi 0,5% (art. 6, ust. 1. pkt. 8 lit. c oraz art. 7, ust. 1 pkt. 9 ustawy o PCC).

Przykład

Do operacji księgowanych na koncie 249 Inne rozrachunki powinny być prowadzone zapisy na kontach analitycznych (w analityce np. Rozrachunki ze wspólnikiem z tytułu dopłat, Kapitał rezerwowy z dopłat wspólników, według poszczególnych wspólników).

1. Zgromadzenie wspólników spółki z o. o. podjęło w dniu 14 listopada 2014 r. uchwałę o wniesieniu dopłat na bieżącą działalność jednostki w kwocie: 20000 zł.
2. 14 listopada 2014 r. złożono w US deklarację PCC-3.
3. 14 listopada 2014 r. dokonano przelewem zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych: 100 zł.
4. W grudniu 2014 r. wspólnicy wpłacili na konto bankowe spółki (w terminie określonym w uchwale) kwotę: 20000 zł.

Dopłaty zostały wniesione przez osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej - wspólników jednostki.

Dekretacja

Program księgowości internetowej mKsiegowa.pl jest wyposażony w możliwość księgowania podstawowych zdarzeń gospodarczych w oparciu o przyjętą Polityce Rachunkowości w przedsiębiorstwie.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (opracowano na podstawie Dz. U. z 2013 r., poz. 330);
• Ustawa z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (opracowano na podstawie: Dz. U. z 2010 r. Nr 101 poz. 649 z późń. zm.);
• Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (opracowano na podstawie: t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 1030 z późn. zm.);
• Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (opracowano na podstawie: t.j. Dz. U. z 2014 r. poz. 851 z późń. zm.).